Soru
Mehil müddeti süresi görevde yükselme değerlemesinde, hizmetten sayılır mı? Torba kadroda uygulanır mı?
Cevap
Mehil müddeti, ilk defa, yeniden veya yer değiştirme suretiyle başka yerdeki bir göreve atanan memurun yeni görevine başlaması için 15 güne kadar verilen süredir. Bu husus Devlet Memurları Kanununun 62. maddesinde düzenlenmiş olup, maddenin birinci ve ikinci fıkralarında, "İlk defa veya yeniden veyahut yer değiştirme suretiyle;
a) Aynı yerdeki görevlere atananlar atama emirlerinin kendilerine tebliğ gününü,
b) Başka yerdeki görevlere atananlar, atama emirlerinin kendilerine tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içerisinde o yere hareket ederek belli yol süresini,
izleyen iş günü içinde işe başlamak zorundadırlar. Savaş ve olağanüstü hallerde bu süre Cumhurbaşkanı Kararı ile kısaltılabilir.
Yukarıdaki süreler;
1 - Kanuni izinlerin kullanılması veya geçici bir görevin yapılması sırasında başka bir göreve atanan memurlar için iznin veya geçici görevin bitimi,

2 - Hesaplarını, yerlerine gelenlere devir zorunda bulunan sayman ve sayman mutemetleri için devrin sona ermesi,
3 - Eski görevlerine devamları kurumlarınca yazılı olarak tebliğ edilenler için yerlerine atanan memurların gelmesi veya yeni görev yerlerine hareketlerinin kurumlarınca tebliği,
tarihinde başlar." denilmektedir.

Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğin 6. maddesinde ise, "Kurumlar, görevin niteliği itibarıyla görevde yükselme suretiyle atanacak personel için bulunduğu kurumda veya diğer kurumlarda alt görevlerde çalışmış olma şartı ve süresi arar. İlan edilen kadro veya pozisyon için bu şartı sağlayan personel bulunmaması durumu hariç olmak üzere, bu sürelerin en az altı ayının atamanın yapılacağı kurumda geçmiş olması esastır.
Kurumlar atanılacak görevin niteliği itibariyle aranacak hizmet sürelerini, Devlet Memurları Kanununun 68 inci maddesinin (B) bendi hükümlerine göre değerlendirerek kendi kurumlarında ve diğer kurumlarda geçen süreleri dikkate alarak belirler." hükmü yer almaktadır.

657 sayılı Kanunun 165. maddesine göre açıktan atanan memurlar göreve başladıkları tarihten itibaren aylığa hak kazanmakta olup, memurun kıdemi ve kademe ilerlemesinde göreve başlama tarihi esas alınmaktadır. Başka yerdeki bir göreve açıktan atanan ve 15 gün mehil izni kullanan memura bu süre için aylık ödenmemekte, yine bu süre memurun kıdeminde dikkate alınmamaktadır.

Naklen atamalarda ise durum farklıdır. Danıştay 11. Dairesinin 26.12.2006 tarihli ve E. 2004/5151, K.2006/6415 numaralı kararında; memurun atama emrini tebellüğ etmesiyle birlikte yeni bir hukuki statüye girdiği, eski kadro göreviyle hukuki alaka ve irtibatının kesildiği, bu nedenle atama emrinin tebellüğüyle birlikte memurun yeni kadro görevi için öngörülen aylığa da hak kazandığı ifade edilmektedir. Buna göre, kurum içinde veya kurumlar arası aynı unvanda veya farklı unvanda naklen ataması yapılan memur atama emrini tebliğ etmesiyle birlikte önceki kadrosu veya göreviyle ilgisi kesilmekte yeni unvan ve/veya yeni kurumda göreve başlamış sayılmaktadır.

Torba kadro olarak bilinen uygulama ise 657 sayılı Kanunun 68/B maddesinde düzenlenmiştir. Memurların derece yükselmesindeki süre kaydı aranmaksızın 1 ila 4. dereceli kadrolara atanabilmeleri için yükseköğrenim mezunu olmaları, madde hükmünde belirlenen süre ve nitelikte hizmetlerinin olması gerekmektedir. Yer değiştirme suretiyle başka yerdeki bir göreve ve/veya unvana atanan memurun mehil müddeti süresince memuriyeti devam ettiği için bu süre 68/B maddesi uygulamasında dikkate alınacaktır.

Sonuç olarak, memurun kurum içi yer ve/veya unvan değişikliği ile kurumlar arası nakillerde kullanılan mehil izni süresinin yeni kadro veya görev yerinde geçmiş sayılacağını, bu sürenin görevde yükselme sınavına başvuru için aranan hizmet süresine dahil edilmesi gerektiğini, aynı sürenin 68/B maddesi kapsamındaki atamalarda hizmetten sayılacağını değerlendirmekteyiz.